Pastoor Bongenaar

Krantenartikelen: - Ridder in Italiaanse orde
- 40 jaar priester

Een bericht uit de krant van 21 januari 1958

Pastoor Bongenaar ( Hengstdijk) Ridder in Italiaanse orde.
Voor werk tijdens bezetting. Pastoor G. Bongenaar van Hengstdijk is gisteren benoemd tot Ridder van een hoge Italiaanse orde, een onderscheiding die zelden wordt verleend. Pastoor Bongenaar mag zich officieel noemen “Cavaliere dell Cerdine al Merito della Republica Intaliana.” Per post werd hem gistermorgen deze bijzondere onderscheiding bekend gemaakt en kort daarna arriveerden de daarbij behorende versierselen. De onderscheiding is verleend door de president van de Italiaanse republiek, Gronchi. Aanleiding voor deze benoeming is het vele werk dat Bongenaar tijdens de bezettingsjaren heeft gedaan voor de geestelijke en culturele verzorging en verheffing van de Italiaanse militairen. Die in het bezettingsleger moesten dienen.

Velen van hen vonden , vaak na jaren verblijf in den vreemde, een toegewijde leidsman in (toen) kapelaan Bongenaar van Teteringen. Talrijke Italiaanse militairen in en rond Breda kenden de Italiaans sprekende kapelaan en dat hij voor hen veel heeft betekend blijkt wel uit het feit, dat de president van de Italiaanse Republiek hem nu het ridderschap dell’ Cerdine al Merito heeft toegekend.

De onderscheiden pastoor is destijds, eigenlijk als persoonlijke hobby, Italiaans gaan studeren. Die studie heeft rijke vrucht afgeworpen. Hierbij doelen we natuurlijk niet op de onverwachte en indrukwekkende decoratie, maar op al hetgeen pastoor Bongenaar toen als jong en enthousiast kapelaan voor de ver van huis verblijvende en in den vreemd, hun zeker niet sympathiek leger dienende, militairen heeft gedaan. Met velen van hen heeft hij na de oorlog nog contact onderhouden. Dat zij hem niet vergeten zijn, blijkt uit wat de post gisteren in het kleine en stille hengstdijk te bezorgen kreeg aan de pastorie. Velen delen van harte in de vreugde om de onderscheiding. Terwijl wij gisteren met pastoor Bongenaar spraken, belde een grote groep schooljongens aan, om de pastoor te feliciteren. Ook het gemeentebestuur en meerdere vertegenwoordigers van de wereldlijke en geestelijke instanties kwamen de nieuwbenoemde ridder gelukwensen.

Huldiging in Hengstdijk, krantenartikel 21 mei 1963

Pastoor G. J. Bongenaar veertig jaar priester

“Gij hebt u de zwaarste inspanningen opgelegd, nu ja: om een aardige duit te verdienen. Doch tevens omdat de woorden van “eer en glorie”voor uzelf en voor uw land ermee gemoeid waren. Maar vergeet geen enkele dag, gij allen, gij renners, niet alleen te zorgen dat gij voor de start van een wedstrijd gereed moet zijn en in goede conditie aan de start moet verschijnen, doch ook en altijd gereed moet zijn om de finish van uw leven te halen op een wijze, zoals dat van de christenmens verwacht mag worden … “

Aldus spraak in 1956 pastoor G.J.G. Bongenaar te Hengstdijk ( gemeente Vogelwaarde) tot de internationale rennerskaravaan, die daags tevoren in het Parc des Princes te Parijs de Tour de France naar zijn einde gereden had en toen in dit kleine Zeeuwsch-Vlaamse kerkdorp van rond vierhonderd zielen liefst 22.000 mensen op een boeiende strijd vergastte, alvorens de traditionele revanches in Amsterdam te gaan realiseren. De Tour-ploeg in Hengstdijk: het lijkt achteraf ongelooflijk en toch was het niet de eerste keer, noch de laatste, want ook in de jaren 1955 en 1957 was zij er present! Maar het grootste succes oogstten de ondernemende organisators toch wel in 1956, toen dit rennersfestijn samenviel met de grootse viering van het achthonderdjarig bestaan van dit kerkdorp, dit tevens de oudste parochie van oost-Zeeuwsch-Vlaanderen is, daterend van 1161. Drie jaar achtereen hebben de Tour-vedetten zich aan de pastorie gepresenteerd en driemaal heeft parochieherder G. Bongenaar hun een geestelijke injectie gegeven. Zoals hij er zoveel gegeven heeft aan zijn Brabantse en Zeeuwse parochianen, sinds hij op 26 mei 1923 – dus a.s. zondag veertig jaar geleden – tot priester werd gewijd.

Overigens niet alleen aan Brabanders en Zeeuwen, want tijdens de Duitse bezettingsjaren was hij als kapelaan te Teteringen de vertrouwensman van de Italiaanse bondgenoten der “edelgermanen”, waarmee de laatsten bepaald niet ingenomen waren. Later – toen de oorlog ten einde liep – betrok hij in zijn zielzorgwerk ook de Poolse militairen.

Voor zijn geestelijke en culturele activiteiten, zijn prettige en vruchtbare contacten met de Italianen, waren uiterste voorzichtigheid en tevens hardnekkige vastberadenheid nodig, Vaak was het om de moed te verliezen, doch geduldig volhouden en tactisch beleid kweekten langzaam begrip.

Zij werden in oktober 1958 officieel gehonoreerd met de “Cavaliere nell’ Ordine al Merito della Republica Italiana”, het ridderschap in de orde van verdienste van Italie.

Bereisd man
Pastoor Bongenaar, die op 31 maart 1898 te Breda geboren werd en achtereenvolgens kapelaan was te Clinge, Hontenisse en Teteringen , vervult zijn huidige functie vanaf 1946. Hij is een bereisd man, die vrijwel alle Europese landen bezocht buiten het ijzeren gordijn. Zijn talenkennis is veelzijdig, evenals zijn publicaties op historisch terrein. In 1941 verscheen van zijn hand de “Andiamo in Italia”, een Italiaanse grammatica voor het reizend publiek, dat als voorwoord een puike aanbeveling meekreeg van prof. F. Michaele Gustino f.s.c. De jubilerende parochieherder, die o.a. lid is van het Zeeuws Genootschap der Wetenschappen , de Heemkundige Kring Land van Waas en de Oudheidkundekring Hulster Ambacht, gewaagt in een plezierig onderhoud met trots van de gemeenschapszin zijner parochianen en memoreert in dit verband o.a. de realisatie van een verenigingsgebouw , dat wonder boven wonder tevens geschikt bleek en aan alle eisen voldeed als kleuterschool, waarop ouders en kinderen na afkeuring der voormalige liefst zeventien maanden gewacht hadden… In deze kleuterschool wordt de jubilaris zondagmiddag om drie uur gehuldigd, waarna om vier uur receptie. Om half elf des morgens wordt in de parochiekerk een dankmis met assistentie opgedragen, met vocale opluistering van het bekende knapenkoor van broeder Leander uit Hulst.